کد مطلب:2797 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:18

گنجینه پرسمان » اجتماعي و فرهنگي

در شهر هنديجان كه همه به زبان محلي صحبت مي كنند، به پسر عمو مي گويند كُر عامر و من به جاي كر عامو به پسر عموي خود گفتم: پسر عمو. از آن به بعد خانوادة عموي من، به من پسر عمو گفته و به اسم صدا نمي زنند. من از اين كه به اسم صدايم نمي زنند، ناراحت هستم و شايد بر اساس تمسخر باشد . چه كنم؟

برادر گرامي! يكي از مؤلفه هاي حفظ ميراث و سنت هاي معقول و مشروع، بهره گيري از ادبيات و واژه هاي محلي است. در برخي از جوامع در راستاي حفظ فرهنگي و سنت ها سعي مي شود كه مردم با لباس هاي محلي و سنت هاي پذيرفته و مقبول زندگي نموده و با گويش هاي محلي تكلم كنند. احساس بدبيني به ادبيات محلي و عدم بهره گيري از آن ها نوعي بي اعتنايي به ادبيات پذيرفته شدة جامعه است. انسان بايد سعي كند كه به سنت هاي جامعة خويش احترام گذاشته و پاسدار آن ها باشد. البته بيان اين نكته ضروري است كه اگر واژه هاي محلي با ادبيات رسمي كشور تضاد داشته و همخوان نباشد، بايد از بهره گيري آن ها پرهيز كرد؛ همين طور از واژه هايي كه در افكار عمومي بار منفي دارد. اگر مردم جامعه ، به ويژه بستگان ، از القاب و واژه هايي بهره مي گيرند كه با ادبيات عمومي جامعه همسويي ندارد و يا بهره گيري از واژه ها ، بار منفي دارد، لازم است به مردم تذكر داد و به هدايت و ارشاد آن ها پرداختهو به آنان رشد فرهنگي داد ، كه از آن واژه ها پرهيز كنند. اگر بستگان با بهره گيري از برخي واژه ها و القاب درصدد مسخره نمودن ديگران باشند، بايد به آنان تذكر داد كه در قرآن از مسخره نمودن ديگران نهي شده است: و لاتنابزوا بالألقاب بئس الاءسم الفسوق بعد الاءيمان ، و من لم يتب فألئك هم الظالمون؛ [1]؟و با القاب زشت و ناپسند [همديگر را] ياد نكنيد. بسيار بد است كه بر كسي بعد از ايمان، نام كفر بگذاريد، و آن ها كه توجه نكنند، ظالم و ستمگرند .در صورتي كه تذكر و هدايت فردي تأثير گزار نباشد ، لازم است كه به بستگان ديگر تذكر داده شود ، تا آن ها به وي تذكر دهند كه از واژه هايي كه برخي دوست ندارند، اجتناب كنند و ديگران را به اسم صدا زنند. تذكر بستگان بايد به گونه اي باشد كه در ميان اقوام تنش و اختلاف ايجاد نكن.

بيان دو مطلب ضروري است:

يكم: شايد آن دسته از بستگان كه كسي را با اسم صدا نمي زنند، بدان جهت باشد كه طرف مقابل را دوست داشته و احترام خاصي براي او قايل هستند؛ چنانكه در برخي جوامع اين گونه است. از اين رو نمي توان گفت آن عده از فاميل ها كه به اسم كسي صدا نمي زنند، در صدد مسخره نموده ديگرانند. بر اين اساس نبايد انسان به ديگران سوء ظن داشته باشد.

دوم: چرا انسان نسبت به واژة پسر عمو بدبين بوده و احساس ناراحتي كند؟ اصولاً چرا انسان نسبت به واژة عمومي (واژة پسر عمو) كه معمولاً در سطح جامعة ايران، واژة پذيرفته شده اي است، بدبين و از آن متنفّر باشد؟!

يكي از راه هاي جلوگيري تفنر از برخي واژه ها ، تنفر زدايي است؛ يعني انسان بايد علل تنفر را شناسي نمايد و با آن مبارزه كند؟ البته اگر مردم، بويژه بستگان انسان را به اسم صدا زند، بهتر خواهد بود و اميد است كه جامعه به اين رشد فرهنگي برسد كه همگان يكديگر را با اسم و احترام بخوانند و صدا بزنند.

در برخي جوامع كه ديگران به ويژه فاميل ها انسان را به اسم نمي خوانند، نبايد سبب شود كه نسبت به مردم بدبين بوده و بر برخود و رفتارهاي اجتماعي دچار مشكل شود، بلكه انسان در رفتار هاي اجتماعي بايد با بهره گيري از خِرَد و منطق، رفتار نموده و به ديگران احترام بگذارد و از هر گونه سوء ظن پرهيز نمايد.

1[1] حجرات (49) آيه 11؛ تفسير نمونه، ج 22، ص 176 - 179.